De prijs is wat je voor iets betaalt en de waarde is wat je ervoor krijgt. Dat is de achterliggende gedachte bij de fundamentele belegger maar is niet per se van belang bij technische analyse. Op dit moment zie je huizenprijzen in Amsterdam hard oplopen. Veel kopers kopen omdat de prijzen omhoog gaan. En in de crisisjaren werden aandelen en onroerend goed verkocht omdat de prijzen daalden.

Wat is de waarde van €100,- die je bij de winstverdeling in een onderneming achterlaat? Dat hangt er vanaf wat het management van een onderneming daarop verdient. Als op iedere door het management geïnvesteerde €100,- 9% wordt verdiend (=historisch 3% rente plus 6% risicopremie omdat belegd wordt in aandelen) dan heeft de aan het management toevertrouwde €100,- een boekwaarde gelijk aan de rentabiliteitswaarde en bedraagt dus €100,-. Wordt 18% verdiend dan heeft de toevertrouwde €100,- een rentabiliteitswaarde van €200,- en bij 4,5% een rentabiliteitswaarde van €50,- of hogere liquidatiewaarde.

Boekwaarde en liquidatiewaarde

Onder boekwaarde verstaan wij het bedrag dat de ondernemer in de business heeft geïnvesteerd. Dat is het oorspronkelijk ingebracht kapitaal plus het bedrag aan ingehouden winsten. Dus als een ondernemer met €10,- is begonnen en van de winsten €90,- heeft ingehouden dan bedraagt de boekwaarde €100,-. De op deze manier berekende boekwaarde noemen wij de “genormaliseerde” boekwaarde en kan behoorlijk afwijken van de gerapporteerde boekwaarde.

Onder liquidatiewaarde wordt het bedrag verstaan dat een ondernemer overhoudt nadat hij de individuele activa van zijn business heeft verkocht onder aftrek van het bedrag waarmee hij alle schulden heeft afbetaald.

Rentabiliteitswaarde

Bij het berekenen van de rentabiliteitswaarde moet een inschatting gemaakt worden van wat een onderneming in de toekomst gaat verdienen. En als berekend is wat er in de toekomst verdiend gaat worden moeten deze toekomstige winsten ook nog eens teruggerekend worden naar nu. Dit om een vergelijking met bijvoorbeeld een beurskoers of een bod op de onderneming te beoordelen.

Gevaar van boekwaarde

Het is een bekende beleggersfout om een aandeel te kopen dat onder de boekwaarde noteert. Iets kopen waar de ondernemer €100,- voor heeft uitgegeven voor minder dan €100,- lijkt een voor de hand liggend koopje. Doorgaans is een aandeel met een boekwaarde van €100,- voor minder dan €100,- te koop omdat er met die €100,-ook veel minder dan gemiddeld wordt verdiend.

Voorbeelden

Air France KLM

Bedrijven die in een zeer prijsconcurrerende markt werken zoals Air France KLM zijn veelal geen goede belegging. Op het moment dat zij hun prijzen verhogen zijn zij direct een (groot) deel van hun business kwijt. Daarom kan de winstgevendheid hooguit marginaal zijn en heeft iedere ingehouden euro winst een (beurs)waarde van minder dan 1 euro.

DSM

Bij DSM is de winstgevendheid gemiddeld. De boekwaarde is gelijk aan de rentabiliteitswaarde en iedere ingehouden euro winst heeft bijgevolg een (beurs)waarde van 1 euro.

ASML

ASML is een excellente onderneming die met een meer dan gemiddelde winstgevendheid waarde creëert. Iedere ingehouden euro winst heeft een (beurs)waarde van veel meer dan 1 euro.

Air France KLM, DSM en ASML in cijfers

Air France KLM, DSM en ASML in cijfers

Hoog dividend bekende beleggersfout

Slechte bedrijven hebben vaak een hoog dividendrendement. Beginnende beleggers kijken vaak alleen naar het dividendrendement zonder zich te verdiepen in wat het management verdient op de winst die niet wordt uitgekeerd. Bovenstaande tabel laat zien dat het eigen vermogen per aandeel van ASML in tien jaar tijd door winstinhouding is toegenomen met een factor 4,5 en bij DSM met 1,3. Bij gelijkblijvende winstgevendheid neemt bijgevolg de winst per aandeel ook met een factor 4,5 cq 1,3 toe. De laatste 10 jaar bedroeg het gemiddelde dividendrendement bij ASML 1,3% en bij DSM 3,7%, maar het beleggingsresultaat (koersappreciatie +dividend) 18,8% bij ASML en 7,8% bij DSM.

De panelportefeuille

Het beleggingsresultaat 2017 van de panelportefeuille (=portefeuille samengesteld uit aandelen waarover we in De Financiële Telegraaf berichtten over koopwaardigheid en te hanteren maximale koopprijzen) bedraagt 14,5% per 22-09-2017 en sinds 1 juni 2015, 63,5%.

Op www.vanslingerlandt.com zijn Nederlandse aandelen te selecteren die voldoen aan allerlei criteria inclusief de criteria van het panel. Dat geldt ook voor een beperkte tijd voor Europese/Amerikaanse aandelen bij het uitbrengen van een opinie door het panel in De Financiële Telegraaf.