Onlangs heb ik een gesprek gehad met een vriend van mij en zijn zoon over beleggen. De zoon is begin twintig en krijgt een aanzienlijk bedrag geschonken. Hij wil de eerste 10-15 jaar niet aan dit geld komen, maar zoekt een redelijke opbrengst en wil ook dat de hoofdsom in tact blijft.

Dus dan moet je beleggen in aandelen vertelt iedereen hem. Ik kan me daarin vinden maar als je belegt in aandelen moet je wel weten waar je mee bezig bent. De zoon heeft een voorkeur, gezien ook zijn studie, voor fundamentele analyse ( de waarde van een onderneming/aandeel staat centraal) en niet voor technische analyse waarbij gefocust wordt prijsvorming.

De belangrijkste taak van het management

Een aandeelhouder stelt middelen ter beschikking aan het management van een onderneming, wanneer hij meedoet aan een aandelenemissie. Maar ook ieder jaar dat een deel van de winst niet wordt uitgekeerd. Het management kan deze middelen (en aangetrokken vreemd vermogen) investeren in bij voorbeeld uitbreiding van de business, overnames, inkoop van aandelen of uitkering.

De één euro regel

Wanneer je €100.000,- leent tegen 4% en je hebt na een jaar daarmee €4000 verdiend, dan ben je niets opgeschoten. Voor een onderneming geldt hetzelfde. Iedere aan het management toevertrouwde euro moet een waarde krijgen van meer dan één euro. Historisch is vastgesteld dat aandeelhouders naast een vergoeding voor rente ook een vergoeding krijgen voor het risico dat zij lopen boven een belegging in staatsobligaties. Afgezien van verfijningen wordt doorgaans gerekend met een vergoeding voor aandeelhouders van 9% (3% rente + 6% risicopremie).

Contant maken van kasstromen

De waarde van een onderneming is gelijk aan de toekomstige kasstromen contant gemaakt tegen een passende rentevoet. Dus wat een onderneming in de toekomst gaat verdienen, bepaalt de waarde van een onderneming. Dat contant maken klinkt moeilijk, maar is in feite simpel. Als het management van een onderneming op iedere euro in de toekomst 9% gaat verdienen maar ook 9% moet vergoeden aan de aandeelhouders, dan heeft iedere euro die in de toekomst verdiend wordt een waarde van één euro nu. Dus in een dergelijke onderneming kan je alleen geld verdienen als de beurskoers tijdelijk onderuit is en je bijvoorbeeld een euro voor €0,60 kan kopen. En als de koers weer op één euro staat dan verkoop je beter.

De risicopremie is er niet voor niets

Een aandelenbeurs maar ook de koers van een individueel aandeel kan behoorlijke klappen krijgen. Dat geldt ook voor de eigenaar van een slotmachine of een roulette. Een slotmachine keert doorgaans 95% uit en bij roulette heb je afhankelijk van het systeem een uitkering van zo’n 95%. De kans bestaat dat je als eigenaar direct behoorlijk nat gaat bij een jackpot. Maar als je daar tegen kan dan ga je in de tijd steeds meer richting een stabielere 5% opbrengst.

Opbrengst bij beleggingshorizon van 15 jaar

In onderstaand overzicht is uitgegaan van een jaarlijks beleggingsresultaat van respectievelijk 4,5%, 9%, 18% per jaar en een opbrengst van sparen van 3%. Voorts wordt uitgegaan van een beurscrash met een koersverlies van 50%.

Zelfs bij een beurscrash na 15 jaar van 50% ben je bij een beleggingsresultaat van gemiddeld 9% per jaar beter uit dan met sparen.

McDonald’s en 10x de winst

De basisresearch van veel beginnende beleggers bestaat uit het vergelijken van hoog/laag koersen van ondernemingen over een periode van 12 maanden met een recente koers en delen van de koers door de winst per aandeel. Voor een hele beurs zou 10x de winst een redelijke waardering zijn. Wij zoeken ondernemingen die meer dan gemiddeld winstgevend zijn en te koop voor een redelijke prijs.

Voorbeeld: iemand begint een restaurant en investeert daarin €100.000,-. Na een jaar heeft hij €18.000,- verdiend. Zo’n restaurant willen wij ook wel hebben, maar wat is het restaurant waard?

Misschien is het te koop voor 10x de winst? Ik kan de eigenaar ook bijvoorbeeld €200.000,- bieden. Hij heeft dan zijn investering in één jaar verdubbeld. Niet slecht toch! Maar wat betekent dat voor mij?

Beleggen gaat om ingehouden winsten

Ik heb €200.000,- geïnvesteerd in een restaurant dat €18.000,- (=9%) oplevert. Maar nu komt het. Als ik alle winst herinvesteer dan heb ik na 10 jaar een bedrag geïnvesteerd van € 623.000, bestaande uit een restaurant waar ik €200.000,- voor heb betaald dat 9% oplevert en 4 restaurants van ruim €100.000,- ( samen €423.000,-) die 18% opleveren. Als ik deze vijf restaurants per stuk verkoop voor de €200.000,- die ik voor het eerste restaurant betaalde dan resulteert dat in een bedrag van €200.000,- voor het eerste restaurant en €423.000 x 2 = €846.000, samen €1.046.000,-

Risicoanalyse

Omdat wij inschattingsfouten kunnen maken bij het berekenen van toekomstige kasstromen hanteren wij een veiligheidsmarge bij de berekening van een voor ons aanvaardbare koopprijs. Om de waarde van onze investering te berekenen maken wij de €1.046.000,- contant tegen 9%. Dat resulteert in een huidige waarde van €440.000,-tegenover onze investering van €200.000,- Daar kunnen wat inschattingsfouten tegenover staan.

Syb van Slingerlandt is directeur bij Invest4You NV / Post Vermogensbeheer Eerder was hij als partner van EY veelvuldig betrokken bij de waardering van ondernemingen in Nederland, België en Verenigde Staten. Vanaf 1986 onderhoudt hij een database waarbij waarderingsgrondslagen van ondernemingen zodanig zijn aangepast dat ondernemingen kunnen worden geselecteerd waar het vermogen van de aandeelhouder het best rendeert. Hij kan op elk willekeurig moment posities hebben in de in deze analyse genoemde financiële markten en/of instrumenten. Kijk voor nadere gegevens van de in dit artikel genoemde ondernemingen op www.vanslingerlandt.com. De informatie in deze analyse is niet bedoeld als individueel beleggingsadvies of als aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen.