Tandartsen en Mr Market
Een vriend van mij vertelde me dat zijn zoon en schoondochter, beide tandarts, bezig zijn met de overname van een praktijk. Hij volgt en begeleidt de overname en had het er met mij over. Wat is zoxe2x80x99n praktijk waard?
Hij is voormalig piloot, heeft net als zijn zoon en schoondochter geen specifieke financiële opleiding, maar wel een stuk gezond verstand. Wat er in de toekomst verdiend gaat worden met de tandartsenpraktijk is voor hun bepalend voor de waarde ervan. Natuurlijk is het verstandig om te kijken naar wat er in de omgeving betaald wordt bij een overname van een praktijk, maar essentieel is dat de praktijk in de toekomst meer oplevert dan wat hij kost.
EBITDA
In jaarrekeningen en financiële berichten kom je vaak de term EBITDA tegen bij de bepaling van de waarde van een onderneming. Dat is de afkorting van Earnings, Before Interest, Taxes, Depreciation and Amortization, ofwel inkomsten vóór aftrek van interest, belastingen, afschrijvingen en waardeverminderingen op activa en goodwill. En dat is precies ook waar mijn vriend en de twee tandartsen mee bezig zijn. Op een Excel sheet hebben zijn hun inschatting van het aantal patiënten nu en in de toekomst en de daarbij behorende omzet uitgeschreven. Bij de kosten staan in de sheet bedragen aan normaal te achten salarissen en geschatte lopende kosten. Het saldo (EBITDA) moet ruim voldoende zijn voor te betalen rente, belasting en afschrijvingen. Intussen hebben zij al contact opgenomen met een fiscalist voor de fiscale behandeling van de koop en wijze van financiering van het pand, de inventaris en de goodwill.
De veiligheidsmarge.
Plezier in je werk is uiterst belangrijk, daarom mag je bij belangrijke financiële beslissingen ook geen fouten maken die je later kunnen opbreken. Hantering van een behoorlijke veiligheidsmarge is van groot belang. Achteraf is makkelijk de waarde van een praktijk te berekenen. Stel dat de verkopende tandarts zijn praktijk kocht voor 85, dat hij behalve zijn salaris daaruit nooit geld heeft opgenomen en na 40 jaar zijn de praktijk verkoopt voor 500. Dan was de praktijk die hij voor 85 kocht blijkbaar 500 waard. Natuurlijk moet je bij dit rekensommetje rekening houden met rente/inflatie. Bij een rente/inflatie van 4% heeft een bedrag van 500 teruggerekend naar 40 jaar geleden een waarde van 104. Dus de tandarts kocht een praktijk die 104 waard was voor 85. Dat was voor hem blijkbaar een redelijke veiligheidsmarge.
En nu Mr Market
Tandartsen hebben een slechte reputatie als het gaat om beleggen, terwijl zij blijkbaar wel in staat zijn een berekening te maken van de waarde van een praktijk. Ik moest aan het verhaal van Benjamin Graham, de leermeester van Warren Buffett, denken over Mr Market (=de aandelenmarkt). In zijn boek “The Intelligent Investor” dat meer dan 65 jaar geleden uitkwam vraagt Graham de lezer zich een situatie voor te stellen met twee zakenpartners. Éen ervan noemt hij Mr Market.
Deze partner biedt de lezer regelmatig zijn deel in de business te koop aan maar is even vaak bereid zijn deel in de business weer terug te kopen. Nu 65 jaren later zouden we zo iemand manisch-depressief noemen. De ene keer komt hij met een zeer pessimistische inschatting van de waarde van de business en de andere keer is hij super positief. Als lezer staat het je vrij niet op zo’n bod in te gaan. Binnen de kortste keren komt hij toch met een nieuwe aanbieding. Met het voorbeeld geeft Graham aan dat de enige reden voor een veranderende prijs gelegen is in de emoties van Mr. Market. Mijn vriend en de twee tandartsen laten zich niet leiden door emoties maar kijken gewoon of de geschatte toekomstige inkomsten van de praktijk hoger zijn dan de geschatte uitgaven en hanteren daarbij een voor hun aanvaardbare veiligheidsmarge.
Het kopen van een praktijk is een goede leerschool voor later
Net als voor een tandartsenpraktijk is voor de waardering van ondernemingen/aandelen van essentieel belang een schatting te maken van wat er in de toekomst verdiend gaat worden. Neem daarbij een behoorlijke veiligheidsmarge in acht. Met een beetje hulp van hun vader en met de ervaring opgedaan bij de waardebepaling van de praktijk kunnen genoemde twee tandartsen ook goede beleggers worden. Voorwaarde is uiteraard dat emoties onder controle worden houden en dat de praktijk voldoende winstgevend is.
Waardering van aandelen
Bij fundamentele analyse is net als bij de tandartsenpraktijk essentieel wat een onderneming in de toekomst gaat verdienen. De waarde van een aandeel wordt berekend door de waarde van de onderneming te delen door het aantal uitstaande aandelen. Op de site www.vanslingerlandt wordt de waarde van in Amsterdam genoteerde aandelen berekend door toekomstige kasstromen van de betreffende onderneming terug te rekenen naar nu (=contant maken).
Syb van Slingerlandt is directeur bij Invest4You NV / Post Vermogensbeheer Eerder was hij als partner van EY veelvuldig betrokken bij de waardering van ondernemingen in Nederland, België en Verenigde Staten. Vanaf 1986 onderhoudt hij een database waarbij waarderingsgrondslagen van ondernemingen zodanig zijn aangepast dat ondernemingen kunnen worden geselecteerd waar het vermogen van de aandeelhouder het best rendeert. Kijk voor de door hem berekende waarden van Nederlandse beursfondsen op www.vanslingerlandt.com.